شکاف کام (cleft palate) یکی از ناهنجاریهای مادرزادی است که در دوران جنینی، وقتی بخشهای مختلف دهان و لب به درستی به هم جوش نمیخورند، رخ میدهد. در این حالت، یک فضای باز یا شکاف در ناحیه سقف دهان (کام) یا گاهی همراه با لب بالا به وجود میآید. این ناهنجاری میتواند باعث مشکلات گفتاری، تغذیهای، شنوایی و دندانی در کودکان شود.
شکاف کام معمولاً در اوایل بارداری شکل میگیرد و ممکن است همراه با شکاف لب (cleft lip) یا به تنهایی ظاهر شود. در صورتی که کودک با هر دو مشکل به دنیا بیاید، ناهنجاری را “شکاف لب و کام” مینامند.
علت بروز شکاف کام
شکاف کام میتواند به دلیل عوامل ژنتیکی و محیطی رخ دهد. در برخی موارد، سابقه خانوادگی نقش مهمی در بروز این ناهنجاری دارد. با این حال، عوامل دیگری نیز میتوانند به شکلگیری شکاف کام کمک کنند، از جمله:
- کمبودهای تغذیهای در دوران بارداری: کمبود ویتامینها و مواد مغذی مانند فولیک اسید میتواند رشد صحیح دهان و لب را مختل کند.
- مصرف مواد مخدر یا الکل در دوران بارداری: استفاده از الکل یا مواد مخدر در زمان بارداری با افزایش خطر بروز شکاف کام مرتبط است.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد تشنج یا داروهای خاص برای درمان آکنه در دوران بارداری میتوانند باعث ایجاد شکاف کام شوند.
- عوامل محیطی: عواملی مانند قرار گرفتن در معرض آلودگیها یا عفونتهای ویروسی در دوران بارداری ممکن است به این ناهنجاری منجر شوند.
انواع شکاف کام
شکاف کام میتواند به شکلهای مختلفی ظاهر شود که شامل موارد زیر است:
- شکاف کامل: شکاف تمام طول کام را شامل میشود و میتواند تا ناحیه بینی امتداد یابد. این نوع از شکافها معمولاً همراه با شکاف لب هستند.
- شکاف ناقص: فقط بخشی از کام تحت تأثیر قرار میگیرد و شکاف به سقف دهان محدود میشود.
- شکاف زیر مخاطی: این نوع از شکاف کمتر قابل مشاهده است و فقط لایههای زیرین کام تحت تأثیر قرار میگیرند. گاهی اوقات، این نوع شکاف تا زمانی که کودک شروع به صحبت نکند، شناسایی نمیشود.
علائم و مشکلات ناشی از شکاف کام
شکاف کام میتواند منجر به مشکلات مختلفی در کودکان شود که این مشکلات بسته به شدت شکاف و ناحیهای که تحت تأثیر قرار گرفته است، متفاوت هستند. برخی از شایعترین مشکلات عبارتند از:
- مشکلات تغذیهای: کودکانی که با شکاف کام به دنیا میآیند، ممکن است هنگام مکیدن شیر از پستان یا شیشه شیر دچار مشکل شوند. این امر به دلیل باز بودن دهان به سمت حفره بینی و ناتوانی در ایجاد فشار کافی برای مکیدن رخ میدهد.
- مشکلات گفتاری: کودکان مبتلا به شکاف کام معمولاً مشکلاتی در تلفظ صداها دارند. صدای آنها ممکن است بینیدار (خیشومی) به نظر برسد و برخی از صداهای گفتاری را به درستی تولید نکنند.
- عفونتهای مکرر گوش میانی: به دلیل ارتباط بین گوش میانی و حفره دهانی-بینی، کودکان مبتلا به شکاف کام بیشتر در معرض عفونتهای گوش میانی و کاهش شنوایی قرار دارند.
- مشکلات دندانی: مشکلاتی مانند دندانهای اضافی، از دست رفتن دندانها یا ناهنجاریهای دندانی در کودکان با شکاف کام رایج است و نیاز به مراقبتهای تخصصی دندانی دارند.
تشخیص و درمان شکاف کام
تشخیص شکاف کام معمولاً بلافاصله پس از تولد و با معاینه فیزیکی توسط پزشک امکانپذیر است. در برخی موارد، این ناهنجاری در سونوگرافیهای دوران بارداری قابل شناسایی است. پس از تشخیص، تیمی از پزشکان متخصص، از جمله جراحان پلاستیک، متخصصان گوش، حلق و بینی و گفتار درمانگران، درمان کودک را آغاز میکنند.
مراحل درمان شکاف کام:
- جراحی اصلاحی: جراحی معمولاً در چند مرحله انجام میشود. جراحی برای بستن شکاف کام معمولاً در سن 9 تا 18 ماهگی انجام میشود. هدف از جراحی این است که ساختارهای دهان به حالت طبیعی بازگردانده شوند تا کودک بتواند به درستی صحبت کند، غذا بخورد و مشکلات شنوایی کاهش یابد.
- گفتار درمانی: پس از جراحی، بسیاری از کودکان به کمک گفتار درمانی نیاز دارند تا بتوانند مهارتهای گفتاری خود را تقویت کنند. این فرآیند ممکن است چندین سال طول بکشد و بستگی به شدت مشکلات گفتاری کودک دارد.
- مراقبتهای شنوایی و گوش: کودکان مبتلا به شکاف کام به دلیل عفونتهای مکرر گوش میانی و کاهش شنوایی نیاز به مراقبتهای دورهای گوش و شنوایی دارند. گاهی اوقات ممکن است پزشک نیاز به قرار دادن لولههای تهویه در گوش داشته باشد تا به کاهش عفونتها کمک کند.
- مراقبتهای دندانی: دندانپزشکان و ارتودنتیستها نقش مهمی در مراقبت از دندانهای کودکان مبتلا به شکاف کام دارند. این کودکان معمولاً نیاز به درمانهای ارتودنسی برای تنظیم رشد فک و دندانهای خود دارند.
معرفی بهترین دکتر شکاف کام در اصفهان
پزشکان گوش، حلق و بینی (ENT) نقش بسیار مهمی در درمان کودکان مبتلا به شکاف کام ایفا میکنند. برخی از وظایف پزشکان گوش، حلق و بینی در درمان این کودکان عبارتند از:
- مدیریت عفونتهای گوش میانی: کودکان مبتلا به شکاف کام به دلیل شکل غیرطبیعی ناحیه گوش و بینی، بیشتر در معرض عفونتهای مکرر گوش میانی هستند. پزشک گوش، حلق و بینی میتواند با تجویز داروها یا قرار دادن لولههای تهویه در گوش به کاهش این عفونتها کمک کند.
- ارزیابی و درمان مشکلات شنوایی: مشکلات شنوایی در کودکان مبتلا به شکاف کام میتواند به دلیل تجمع مایع در گوش میانی یا آسیبهای ساختاری ایجاد شود. پزشک گوش، حلق و بینی میتواند این مشکلات را تشخیص داده و درمانهای لازم را ارائه دهد.
- کمک به بهبود گفتار: همکاری پزشک گوش، حلق و بینی با گفتار درمانگران و جراحان پلاستیک به بهبود توانایی گفتاری کودک کمک میکند. گاهی اوقات ممکن است نیاز به انجام جراحیهای اضافی برای بهبود ساختارهای گفتاری باشد.
این متخصصان با مدیریت مشکلات شنوایی و عفونتهای گوش میانی، به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک میکنند. در ادامه به معرفی بهترین دکتر شکاف کام اصفهان میپردازیم:
-
دکتر سید مهدی سنبلستان
دکتر سنبلستان متخصص گوش، حلق و بینی در اصفهان فعالیت میکند. دکتر سنبلستان با رفتار خوب و رعایت اخلاق حرفهای با بیماران خود برخورد میکند. این پزشک حاذق انواع بیماریهای گوش مانند شکاف کام، کم شنوایی، وزوز گوش، خارش، پارگی پرده گوش، تومورهای گوش و … را درمان میکند.
آدرس: اصفهان، خیابان شمس آبادی، ساختمان ام ار ای اصفهان، طبقه دوم
تلفن: 03132204123
-
دکتر محمود افشار
دکتر افشار یکی از متخصصان برجسته گوش و حلق و بینی در اصفهان است. ایشان میتواند با استفاده از مهارت و دانش بالای خود به درمان شکاف کام، آلرژی، تاخیر گفتار، انحراف بینی، تخلیه / ترشح گوش، عفونت گوش، گوش درد، گرفتگی صدا و اختلال صدا بپردازد.
آدرس: اصفهان، میدان آزادی( دروازه شیراز )، چهار باغ بالا، کوچه 39به نام شهید رئیسی (دیوان بیگی)، پلاک 2
تلفن: 03136623971
-
دکتر عباسعلی جلالی
دکتر جلالی متخصص گوش، حلق و بینی و دارای بورد فلوشیپ جراحی پلاستیک بینی است. ایشان عمل ترمیمی بینی، عمل بینی گوشتی، پولیپ بینی، جراحی بینی (رینوپلاستی) را برای بیماران خود انجام میدهد و همچنین میتواند مشکل شکاف کام را نیز درمان کند.
آدرس: اصفهان، خیابان توحید میانی، نبش کوچه بهار (13)، ساختمان آریانا، طبقه دوم واحد10
تلفن: 03136282746
-
دکتر علیرضا معتمدی
دکتر معتمدی متخصص گوش، حلق و بینی در اصفهان است. این پزشک به درمان انواع بیماریهای این حوزه شامل شکاف کام، تومور گوش، خارش، کم شنوایی، ناشنوایی، وزوز، خودایمنی و دیگر مشکلات گوش میپردازد.
آدرس: اصفهان، خیابان بزرگمهر، اول هشت بهشت غربی، ساختمان سروش، طبقه 5، واحد 36
تلفن: 03132655039
-
دکتر سید محمد هوایی
دکتر هوایی متخصص گوش، حلق و بینی است که سالهاست به درمان بیماران در اصفهان مشغول است. برخورد خوش و تشخیص دقیق از ویژگیهای بارز این پزشک است و انواع بیماریهای این حوزه شامل شکاف کام، تومور گوش، ناشنوایی، وزوز و … را درمان میکند.
آدرس: اصفهان، خیابان آمادگاه، جنب داروخانه اصفهان، پلاک 12
تلفن: 03132215633
-
دکتر سهراب ربیعی
دکتر ربیعی بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در اصفهان است. او او میتواند شکاف کام، عفونت گوش، گوش درد، گرفتگی صدا، اختلال صدا، مشکلات حنجره را بهبود بخشد. او همچنین میتواند خروسک، سینوزیت، حساسیت و آسم را نیز درمان کند.
آدرس: اصفهان ،خیابان آمادگاه، ساختمان آژند، واحد 11
تلفن: 03132240862
-
دکتر جلال الدین شریعت
دکتر شریعت متخصص گوش، حلق و بینی است و به درمان بیماریهایی مانند شکاف کام، عفونت گوش، کم شنوایی، ناشنوایی، پارگی پرده گوش، درد گوش، وزوز و خارش گوش میپردازد. این پزشک با رفتار خوب و خوشرویی بیماران خود را بدرقه میکند که موجب رضایت آنان میشود.
آدرس: اصفهان، آمادگاه، ابتدای خیابان آمادگاه، روبروی شیرینی فروشی بابک، ساختمان آژند، بلوک A، طبقه همکف، واحد 06
تلفن: 03132229132
-
دکتر سید احمد هاشمی نیا
دکتر هاشمی نیا متخصص گوش، حلق و بینی در اصفهان است و سالهاست که در میان مردم از شهرت و محبوبیت ویژهای برخوردار است. این پزشک تمامی بیماریهای گوش و مشکلاتی مانند شکاف کام را معاینه و درمان میکند.
آدرس: اصفهان، خیابان شمس آبادی، جنب بیمارستان سینا، ساختمان آراد، طبقه سوم
تلفن: 03132202610
-
دکتر علیرضا مومنی
دکتر مومنی متخصص گوش، حلق و بینی است که به درمان انواع عفونت گوش، شکاف کام، ناشنوایی، کم شنوایی، وزوز گوش، پارگی پرده گوش و دیگر بیماریها میپردازد و در میان سایر پزشکان رضایت بالایی کسب کرده است.
آدرس: اصفهان، آمادگاه، بعد از هتل عباسی، مجتمع گلدیس، ورودی اول، طبقه سوم، پلاک 135
تلفن: 03132239469
-
دکتر مینا نجار زاده
دکتر نجار زاده متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ جراحی صورت است. ایشان به درمان انواع آلرژی، عفونت گوش، وزوز گوش، پارگی پرده گوش، شکاف کام، عفونت داخلی گوش و دیگر مشکلات گوش میپردازد و رضایت بسیاری از بیماران را جلب کرده است.
آدرس: اصفهان، آمادگاه، روبروی داروخانه سپاهان، ساختمان اطبا، طبقه دوم
تلفن: 09388835472
پیشگیری از شکاف کام
اگرچه همه موارد شکاف کام قابل پیشگیری نیستند، اما برخی از اقداماتی که مادران باردار میتوانند برای کاهش خطر بروز این ناهنجاری انجام دهند، عبارتند از:
- مصرف اسید فولیک: مصرف روزانه مکملهای اسید فولیک قبل و در دوران بارداری میتواند خطر بروز ناهنجاریهای مادرزادی از جمله شکاف کام را کاهش دهد.
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل: مصرف سیگار و الکل در دوران بارداری با افزایش خطر بروز شکاف کام و سایر ناهنجاریهای مادرزادی همراه است.
- مراقبتهای پزشکی مناسب: مادران باردار باید مراقبتهای پیش از تولد مناسب دریافت کنند و هرگونه دارویی که مصرف میکنند را با پزشک خود مشورت کنند تا از مصرف داروهای مضر جلوگیری کنند.
جمعبندی
شکاف کام یک ناهنجاری مادرزادی است که میتواند تأثیرات بسیاری بر گفتار، تغذیه، شنوایی و دندانهای کودک داشته باشد. این ناهنجاری به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی رخ میدهد. تشخیص سریع و درمان به موقع از اهمیت بالایی برخوردار است، و تیمی از متخصصان گوش، حلق و بینی، جراحان پلاستیک و گفتار درمانگران میتوانند در بهبود کیفیت زندگی کودک نقش مهمی ایفا کنند. جراحی اصلاحی، مراقبتهای گفتاری و شنوایی و پیگیریهای دورهای از جمله مراحل درمانی هستند که به بازگشت کودکان مبتلا به شکاف کام به زندگی نرمال کمک میکنند.
